Het tuchtrecht voor bankmedewerkers is een goed instrument dat in samenhang met de bankierseed moet bijdragen aan een gedrags- en cultuurverandering in de financiële sector. De kracht van het tuchtrecht zit vooral in het zelfregulerende vermogen van de financiële sector, daar heeft de branche zich aan gecommitteerd bij de oprichting van Tuchtrecht Banken. Daarom is meewerken aan een onderzoek door banken cruciaal voor het imago van de sector. Zo cruciaal dat Tuchtrecht Banken melding kan maken bij DNB als banken niet voldoen aan hun wettelijke plicht om mee te werken.
Tuchtrecht Banken is in 2015 opgericht als onafhankelijke uitvoerder van het bancaire tuchtrecht in Nederland. De Algemeen Directeur van Tuchtrecht Banken onderzoekt als aanklager meldingen van consumenten en banken over schendingen van het de bankierseed door bankmedewerkers. Dat betekent dat meldingen met name moeten komen van banken en consumenten. Al kan de aanklager in sommige gevallen ook zelf een zaak initiëren.
Tuchtrecht Banken heeft verschillende instrumenten tot haar beschikking om meldingen te onderzoeken. Zo kunnen we vragen stellen aan banken en bankmedewerkers en bij hen nadere informatie opvragen. Banken en bankmedewerkers zijn volgens het tuchtrecht verplicht om hieraan mee te werken. Als het onderzoek van Tuchtrecht Banken aanleiding geeft tot nadere stappen dan wordt de zaak overgedragen aan de Tuchtcommissie die de zaak beoordeelt.
Informatie verstrekken en meewerken Hoewel banken verplicht zijn om mee te werken aan informatieverzoeken, wordt in het tuchtreglement een belangrijk voorbehoud gemaakt. Ook omdat het soms om complexe zaken gaat. In dit reglement staat dat wanneer een bank vindt dat de gewenste informatie in redelijkheid niet van haar kan worden gevraagd of in strijd is met wet- en regelgeving, zij met een motivatie kan weigeren om deze te verstrekken. Over de motivatie van de bank en de al dan niet legitieme vraag van Tuchtrecht Banken gaan de partijen vervolgens in gesprek. Dit kunnen langdurige gesprekken worden, waarna de informatie toch niet, niet volledig of pas laat wordt gedeeld met Tuchtrecht Banken.
De banken dienen naar de mening van Tuchtrecht Banken zorgvuldig met de uitzonderingsbepaling van het reglement om te gaan. Want Tuchtrecht Banken is afhankelijk van de medewerking van banken. Als een bank in gebreke blijft, wordt het onderzoek van een kwestie bemoeilijkt en wordt in ieder geval de doorlooptijd langer. Bovendien kan het niet meewerken aan een onderzoek aanleiding zijn voor een zelfstandig tuchtrechtelijk onderzoek. Ook kan Tuchtrecht Banken hiervan melding maken bij toezichthouder DNB, omdat banken dan niet aan hun wettelijke plicht voldoen.
Melden, onderbouwen en oordelen Het tuchtrecht geldt voor alle Nederlandse banken en een goede samenwerking tussen de verschillende partijen is cruciaal. Gezamenlijk versterken we met behulp van het tuchtrecht het vertrouwen van de consument in de bancaire sector en geven we betekenis aan de (gedrags)normen in de sector. Daarbij zijn goed onderbouwde meldingen en het ruimhartig delen van informatie van groot belang. Alle meldingen worden serieus bekeken door professionele aanklagers. Tuchtrecht Banken beoordeelt of melders met hun melding aan het juiste adres zijn en of de melding voldoende is onderbouwd. Als dat het geval is, start de aanklager van Tuchtrecht Banken een onderzoek waarbij de verschillende partijen worden gehoord. Als daar aanleiding voor is komt de zaak vervolgens voor de Tuchtcommissie die een oordeel velt en wanneer nodig maatregelen oplegt.